کم شنوایی ناشی از دارو

دارو ماده ی شیمیایی است که برای درمان مورد استفاده قرار میگیرد و گاهی علاوه بر درمان اثرات نامطلوبی به دنبال دارد . تاثیرات سوء داروها بسته به دوز دارو،مدت زمان استفاده از دارو و حساسیت افراد متفاوت است.
سمیت زایی برای گوش یکی از عوارض جانبی داروها بوده و عبارت است از آسیب به گوش با دو عملکرد متفاوت:
- آسیب به سیستم شنوایی
- اسیب به سیستم دهلیزی(تعادلی)

علائم بالینی سمیت زایی داروها:

- در سیستم شنوایی : اولین علامت ،بروز وزوز در فرکانس های بالاست . اگر مصرف دارو قطع نشود ، علائم کم شنوایی پس از چند روز ظاهر می شود،کم شنوایی ابتدا در فرکانس های بالا ایجاد شده و اگر پیشرفت کند فرکانس های پایین را نیز درگیر می کند.
- در سیستم تعادلی : علامت شروع آن بروز سردرد متوسط است که به مدت دو روز طول می کشد و اگر وارد مرحله حاد شود، حالت تهوع، استفراغ، عدم تعادل و سرگیجه نیز بروز می کند.

طبقه بندی داروهایی که باعث آسیب به گوش می شوند:

- آمینوگلیکوزیدها: این نوع داروها از خانواده آنتی بیوتیک ها هستند و در درمان عفونت ها کاربرد گسترده ای دارند. این داروها بیشتر از سایر داروهای اتوتوکسیک دارای سمیت برای گوش می باشند.

مهم ترین دارو های این گروه شامل موارد زیر است: 
•    استرپتومایسین
•    جنتامایسین
•    آمیکاسین
•    نئومایسین
•    کانامایسین
•    توبرامایسین
•    دی هیدرواسترپتومایسین

- داروهای ضد التهاب: در بین داروهای ضد التهاب ، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی که اغلب برای کنترل درد ناشی از التهاب مورد استفاده قرار می گیرد بر شنوایی اثر دارند.  و در این بین آسپیرین بیشترین تاثیر را روی شنوایی دارد . آسپیرین در دوزهای بالا سبب کم شنوایی ملایم تا متوسط همراه با وزوز میشود که با قطع مصرف دارو کاملا برطرف می شوند. از دیگر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی شامل ایبوپروفن ، ژلوفن و ناپروکسن هستند که به احتمال کمتر کم شنوایی ایجاد میکنند ولی درصورت بروز اغلب کم شنوایی دائمی است.

- داروهای دیورتیک: این داروها ترشح آب و نمک را در کلیه تنظیم می کنند و شامل  فورزماید، بوتامید ، تورزماید و اتاکریتیک اسید هستند. کم شنوایی حاصل ازاین نوع داروها معمولا موقتی بوده و علائمی چون وزوز و احساس پری در گوش را نیز به دنبال دارند. با پرهیز از تزریق وریدی این داروها می توان از بروز سمیت گوشی جلوگیری نمود.

- داروهای شیمی درمانی: در بین داروهای شیمی درمانی نیز تعدادی دارو وجود دارد که خاصیت سمیت زایی برای گوش دارند. این داروها شامل بلئومایسین،فلوروراسیل ، نیتروژن موستارد و به ویژه سیس پلاتینوم می باشد که باعث وزوز،کم شنوایی و درد گوش می شوند.کم شنوایی ناشی از آنها معمولا دوطرفه بوده و مانند آمینوگلیکوزید ابتدا در فرکانس های بالا دیده می شود و با افزایش مصرف دارو  فرکانس های پایین هم درگیر میشوند.

- داروهای ضد مالاریا:

در بین داروهای داروهای ضد مالاریا، کینین و کلوروکین برای گوش اثر سمیت زایی دارند که باعث ایجاد کم شنوایی در فرکانس های بالا میشوند که متقارن،دوطرفه و برگشت پذیر است. این داروها در دوزهای پائین نیز باعث کم شنوایی میشوند.

- داروهای موضعی گوش: بیشتر داروهای موضعی گوش داروهایی هستند که برای درمان عفونت های گوش میانی یا اگزمای گوش کاربرد دارند و اغلب در گروه آنتی بیوتیک ها قرار دارند. این داروها شامل پلی میکسین B و پروپیلن گلیکول هستند.